The Reader *

Tôi thích Phan Hồn Nhiên lắm.

Cách đây năm, bảy năm tôi viết thư cho chị. Là tôi phải thích ai lắm tôi mới viết thư cho người đó. Trong thư, tôi nhắc lại bài viết đầu tiên của chị - một tản văn trên báo Hoa Học Trò số 34. Bây giờ gần 2 chục năm rồi mà tôi còn nhớ tờ báo đó có cái bìa như thế nào, tản văn đó còn đăng hình chị mặc áo dài trắng, học năm mấy trường gì, và tên thì ghi nhầm là Phan Hồng Nhiên.

Tôi "chết" giọng văn của chị. Một người học mỹ thuật thì trong văn hẳn có họa rồi, nhưng câu chữ thì có nhạc điệu ghê lắm. Tôi nhớ như in những câu văn có khi đã thành lối mòn trong những truyện ngắn khác nhau, về những cô gái gầy guộc có ánh nhìn sẫm tối, mũ cát két đội ngược, áo ca rô xanh, hay act những việc mà bọn con trai cười rộ lên như một cánh rừng đầy khỉ...Tôi nhớ cô gái chờ người yêu một cách tuyệt vọng trước cửa nhà, hơi thiếp đi, bàn tay thả xuống thềm gạch cũ như một vệt sáng nâu buồn. Đôi khi, tôi cảm giác mỗi truyện ngắn như một bài luận, ở đó cuối mỗi đoạn văn thình lình xuất hiện triết lý về cuộc sống này. Những thứ tưởng chừng đã nắm trong tay bỗng dưng vuột mất vì một điều mơ hồ không rõ rệt. Mắt tôi thường khựng lại trước những câu văn ấy.

Tôi ra trường đi làm đã rất lâu. Ở Hà Nội, có lúc không có thời gian để ăn một quả cam. Tôi chuyển qua vài ngôi nhà trọ với thằng em trai và những đứa bạn sinh viên của nó. Dù đường đi làm có khác nhau thì mỗi sáng thứ tư hoặc thứ hai khi tôi dừng xe trước sạp báo người ta tự động đưa cho tôi một tờ báo Sinh viên. Mấy thằng em ở nhà sáng ra cũng mua một tờ để đọc. Tôi mang báo đến cơ quan thường giấu. Các em thực tập cũng không mấy đứa đọc báo này. Phan Hồn Nhiên viết truyện trên đó. Cuộc sống của những người trẻ trong những câu chuyện tương đối mới mẻ, dù là tình tay ba thì cũng không ai có lỗi, suy cho cùng, cô gái nào cũng chết vì tình thôi, say đắm, tha thiết, lãng mạn, chân thành.

Khi nghe tôi đọc những truyện ngắn và bút danh. Phan Hồn Nhiên ngạc nhiên lắm, chị nói chị không ngờ có người đọc và nhớ kỹ đến như vậy. Có truyện tôi nhắc, chị bảo chị không nhớ chuyện gì nữa, vì viết xong rồi quên. Chị bảo, truyện "Công ty" có lẽ không được hay và sâu sắc lắm, nhưng nó vui và giống cuộc đời bình thường. Tôi khi ấy chưa thực sự trải nghiệm cuộc sống văn phòng nên rất ngạc nhiên, không nghĩ trong đời có những nhân vật thật. Thật sự phải đến bây giờ tôi mới thấm những điều đọc được trong một tờ báo trẻ con.

Tôi học gõ 10 ngón, tham gia vào thế giới mạng dưới tên và địa chỉ mail bằng tên một truyện ngắn mà tôi thích. Tôi kể điều đó, nên sau này tôi thấy truyện ngắn đó có mặt đều trong các tập truyện khác nhau của chị. Phan Hồn Nhiên khuyên tôi đọc Bunin. Chị sure là tôi sẽ thích ông ấy điên cuồng. Nhưng quả thực tôi không thích lắm:)

Gu của tôi xoàng xĩnh nhỉ? Hồi đó tôi nói, văn VN giờ tôi chỉ đọc có 2 người thôi, chắc cả hai người đều sau một đêm ngủ dậy thành nhà văn, là chị và Nguyễn Ngọc Tư. Người thứ hai thì quá nổi tiếng rồi nhưng khi ấy chưa là làn sóng. Phải Nguyễn Huy Thiệp, Hồ Anh Thái, Phan Thị Vàng Anh..mới đúng.

Tôi viết thư cho chị một lần đó rồi thôi. Tôi không có gan dạ để "đeo chết" thần tượng cũng không có nhu cầu làm quen bày tỏ. Bây giờ không mua báo SV nữa, không thấy chị có truyện ngắn nào mang hồn vía ngày xưa. Thời gian đi qua, tôi đọc nhiều người, thần tượng thêm nhiều người. Tình cờ may mắn tôi có gặp vài người trong số họ. Có người đúng như tưởng tượng của tôi, cũng có người không đúng làm tôi thất vọng. Thấu đáo nhìn lại, tôi vẫn thấy văn là người và cảm giác đầu tiên về một người luôn đúng, mình có thấu suốt mà giữ vững được cảm nhận chủ quan đó hay không mà thôi. Nói điều đó để thấy rằng, dù tôi thần tượng nhiều nhưng làm thần tượng của tôi là rất khó. Tôi thích Phan Hồn Nhiên lắm.

Lan man như vậy,vì trên tivi đang chiếu một phim truyền hình Việt Nam có tên là "Phía cuối cầu vồng". Tôi vốn đã khiếm thị về phim ảnh, càng mù về phim Việt Nam, ngồi cạnh cái máy tính nghe thấy tên nhân vật trong truyện, hóa ra phim chuyển thể từ truyện "Công ty" của Phan Hồn Nhiên. Truyện hay thế mà phim thì như hạch.

Nhưng mà không sao cả. Thật vui khi truyện và phim cùng xuất sắc như nhau còn nếu không thì chúng sống đời độc lập. Cũng như thật vui khi tưởng tượng đúng một người trên mạng, nếu không đúng thì những cái nick cũng giống như một tác phẩm mà ở đó người ta mơ ước, thêu dệt và phân thân. C'es Lavie! Phải chữ Xe viết như vậy không?

Bonus:

Người lạ vừa đến